Tussen duel en duet

Wie op uiterlijke kenmerken afgaat, kan Elsbeth van Straaten, raadsgriffier in Roosendaal gemakkelijk onderschatten. Haar postuur is tenger. Ze verheft haar stem nauwelijks. Soms moet ik m’n best doen om haar te verstaan. Maar ondertussen ziet ze scherp, stelt ze dito vragen en heeft ze een spreektempo van een veilingmeester. Ze verstaat de kunst om de leiding te hebben, door het natuurlijke gezag dat ze uitstraalt. Al sinds 2005 is ze griffier in Roosendaal, waar ze – samen met haar team – een aantal opmerkelijke innovaties heeft doorgevoerd.

Het begin van haar carrière ligt bij het klassieke kruiswerk. Elsbeth start als wijkverpleegkundige en komt dus bij de mensen thuis. Dankzij haar talenten schuift ze al snel door naar een leidinggevende functie. Ze krijgt de kans om binnen de organisatie bij te scholen. Eerst het HBO-v en later een masteropleiding in Nijmegen.

Wars

Ze geeft leiding aan tal van projecten, zoals een innovatief zorgloket voor wonen, zorg en welzijn in Baarle-Nassau of een project voor betere samenwerking tussen kruiswerk en huisartsen. Elsbeth gaat voor kwaliteit. Vernieuwing, veranderen en ontwikkelen zijn sleutelwoorden in haar repertoire. Ze is wars van zinloze controledwang, maar zoekt de vrijheid om werkelijk het verschil te maken. Dat lukt bij het kruiswerk steeds minder. Met lede ogen ziet ze de bureaucratie en controle door zorgverzekeraars toenemen en tegelijk de kwaliteit van de wijkverpleging achteruitgaan. Elsbeth ziet dan al heel goed dat de bureaucratisering van de zorg een heilloos pad is, maar realiseert zich ook dat ze dat in haar eentje niet zal tegenhouden. Om niet te verzuren besluit ze zich elders nuttig te maken. Ze zoekt een nieuwe plek waar ze invloed kan uitoefen, waar mensen echt iets van merken.

Wild gelezen

Zo komt Elsbeth bij de gemeente Roosendaal terecht als wijkmanager. Als enige vrouw tussen allemaal mannen. Als ze in 2003 ziet dat alle kwartiermakers voor de griffie-nieuwe stijl afzwaaien, spreekt met name de griffiersfunctie haar aan. Om daar te komen solliciteert ze eerst op een functie als raadsadviseur. “Ik wist totaal niet wat een gemeenteraad deed, maar ik heb me helemaal wild gelezen, zodat ik me tijdens het gesprek goed kon presenteren. In twee dagen tijd was ik aangenomen én was ik plaatsvervanger.”

Gedurende haar tijd als raadsadviseur volgt ze de opleiding tot griffier aan de Bestuursacademie. “Niet zo’n denderend goeie opleiding”, zegt ze tussen neus en lippen door. Al na drie jaar vertrekt haar voorganger. “Ik wilde de functie heel graag. Maar het is natuurlijk een risico. Als je niet wordt aangenomen, kun je niet aanblijven als plaatsvervanger…”

Er solliciteren maar liefst 56 kandidaten. Samen met negen anderen wordt ze geselecteerd voor de eerste gespreksronde om daarna met nog een ander de slotronde in te gaan. “Na het laatste gesprek – ik hoorde direct na het gesprek of ik het zou worden – moest ik nog ‘gewoon’ een raadsvergadering doen. Gelukkig werd ik het, dat voelde voor mij écht als een overwinning, een kroon op mijn werk. Toen ik thuiskwam had mijn man vanaf de oprijlaan met allemaal waxinelichtjes een pad naar de woonkamer gemarkeerd. Daar had hij in het

midden van de kamer van een stoel een troon gemaakt en een grote fles champagne neergezet. Zo mocht ik die kroon echt vieren. Dat vergeet ik nooit meer.”

Gedonder

“Ik was echt heel anders dan mijn voorganger. Dat was een bijzonder slimme man, een hele snelle denker die het heel goed had gedaan. Maar hij hing wel sterk aan de ambtelijke organisatie. Terwijl ik daar veel losser van wil zijn.

Who’s next?

Wie heeft er volgens jou een innovatieve aanpak, een bijzondere visie op besluitvorming? Wie zou er volgens jou echt eens aan het woord moeten komen? Draag iemand voor met het formulier hieronder.